środa, 25 stycznia 2006

wirginia cierpiąca z powodu choroby afektywnej dwubiegunowej, która rzutowała na jej życie i twórczość

Adeline VIRGINIA WOOLF z domu Stephen (ur. 25 stycznia 1882 w Londynie,– angielska pisarka i feministka, Nagła śmierć matki z powodu grypy i przyrodniej siostry Stelli dwa lata później były przyczyną pierwszego z kilku załamań nerwowych Virginii. Śmierć jej ojca w roku 1904 spowodowała jej najbardziej niepokojące załamanie nerwowe i została ona na krótki czas umieszczona w zakładzie psychiatrycznym.;;;;;; postrzega się Virginię jako osobę cierpiącą z powodu choroby afektywnej dwubiegunowej, która rzutowała na jej życie i twórczość i ostatecznie doprowadziła ją do samobójstwa. Pod koniec 1940 Virginia miała kolejny silny atak nerwowy. Tym razem czuła, że nie jest w stanie wyzdrowieć. 28 marca 1941, w wieku 59 lat, napełniła kieszenie kamieniami i rzuciła się do rzeki Ouse, nieopodal jej domu w Rodmell. Pozostawiła dwa listy pożegnalne: jeden dla swojej siostry Vanessy, a drugi dla swojego męża. Najdroższy, jestem pewna, że znów tracę zmysły. Czuję, że nie damy rady przejść przez te kolejne trudne chwile. I że tym razem nie wyzdrowieję. Zaczynam słyszeć głosy i nie mogę się skoncentrować. Więc robię to, co uważam za najlepsze. Dałeś mi radość największą z możliwych. Byłeś w każdy możliwy sposób wszystkim, kim każdy mógł być. Nie sądzę, że dwoje ludzi mogło być szczęśliwsi, aż przyszła ta straszliwa choroba. Nie mogę już dłużej walczyć. Wiem, że niszczę twoje życie, że beze mnie mógłbyś pracować. I będziesz, wiem to. Jak widzisz, nie umiem nawet poprawnie tego napisać. Nie mogę czytać. Chcę tylko powiedzieć, że całą radość mojego życia zawdzięczam tobie. Byłeś względem mnie niesamowicie cierpliwy i niewiarygodnie dobry. Chcę powiedzieć, że – wszyscy to wiedzą. Gdyby ktokolwiek mógł mnie uratować, byłbyś to ty. Nie mam już nic oprócz pewności, że jesteś dobry. Nie mogę dłużej niszczyć ci życia. Nie sądzę, że dwoje ludzi mogło być szczęśliwszymi, niż my byliśmy. W." (tłumaczenie własne) oryginalny cytat: "Dearest, I feel certain that I am going mad again. I feel we can't go through another of those terrible times. And I shan't recover this time. I begin to hear voices, and I can't concentrate. So I am doing what seems the best thing to do. You have given me the greatest possible happiness. You have been in every way all that anyone could be. I don't think two people could have been happier 'til this terrible disease came. I can't fight any longer. I know that I am spoiling your life, that without me you could work. And you will I know. You see I can't even write this properly. I can't read. What I want to say is I owe all the happiness of my life to you. You have been entirely patient with me and incredibly good. I want to say that – everybody knows it. If anybody could have saved me it would have been you. Everything has gone from me but the certainty of your goodness. I can't go on spoiling your life any longer. I don't think two people could have been happier than we have been. V." (The Letters of Virginia Woolf, vol. VI, p. 481) moon Księżyc ma dwie strony -jasną i ciemną. Każda jest potrzebna do bycia pełnią. Odrodzenie Nowego Księżyca

piątek, 6 stycznia 2006

Galernicy Wrażliwości czyli MY Odmieńcy Inni wg Marii Janion, guru przełomu tysiąclecia

Księżyc ma dwie strony -jasną i ciemną. Każda jest potrzebna do bycia pełnią. Odrodzenie Nowego Księżyca
GALERNICY WRAŻLIWOŚCI
Publikowane w tym tomie materiały - studia, szkice tłumaczenia, dyskusje - to plon konwersatoriów Na Uniwersytecie Gdańskim przez PROF. DR MARIĘ JANION . w tytule jednej z najsłynniejszych książek nazwała „odnawianiem znaczeń, czyli łamaniem utartych stereotypów odczytywania literatury, szukając w niej, ciągle od nowa, ciągle z innego punktu widzenia, tego, co obce, inne, ukryte, nieświadome i niewydobyte. „ Każdy z tomów serii "TRANSGRESJE" to swoiste przekroczenie granic: przekraczanie siebie, norm, konwencji, ról, przyjętych wyobrażeń pokonywania tego, co dane i gotowe przez ludzi, którzy chcieli przejść "NA DRUGĄ STRONĘ", przemknąć poza horyzont. seria TRANSGRESJE, - Tytuły poszczególnych tomów układają się w zestaw najważniejszych tematów nowożytnej antropologii: „Galernicy wrażliwości”, „Osoby”, „Maski”, „Odmieńcy”, „Dzieci”.: „Galernicy wrażliwości”, „Odmieńcy”, „Osoby”, „Maski”, „Dzieci”, wyznaczały nowatorskie sposoby uprawiania historii literatury https://janion.pl/seminarium transgresja i literatura –grzegorz pertek TRANSGRESJA .. ze swobodnym użyciem terminu, odnoszącym się głównie do PRZEKROCZEŃ DOKONYWANYCH W OBSZARZE EGZYSTENCJI (LITERATURA JAKO ZAPIS); Przestrzenią dyskursu zawiaduje nieustanna oscylacja sensu transgresji między dwoma zasadniczymi obszarami: egzystencjalnym (doświadczenie) oraz tekstualnym (forma). stwierdza Romana Kolarzowa, że „pojęcie to stało się jednym z tych słów-kluczy, które nadużywane w przeświadczeniu, że «pasują do wszystkiego», w końcu stają się wytrychami”3. W istocie mowa tu o „naukowej katachrezie”, która rodzi sytuację paradoksalną: z jednej strony bowiem transgresja jest terminem niesamowicie popularnym i modnym, z drugiej zaś – słabo zdefiniowanym, niejasnym, najczęściej odsyłającym do nieuchwytnych zjawisk, do sfery niewyrażalnych doświadczeń jednostki, za czym skrywa się wciąż żywe przekonanie, że pisać o transgresji to tyle, co zdradzić ją od pierwszego słowa. To wzmożone zainteresowanie transgresją ma także swoją specyfikę, której wyznaczniki chciałbym wskazać, a która w dużej mierze wynika z faktu, że „problematyka przekroczeń – – to dziś chleb powszedni popkultury używając słów Nycza, o „rozległe i nieostre continuum zróżnicowanych przypadków” Guru przełomu tysiąclecia https://rcin.org.pl/Content/65232/WA248_72545_P-I-2524_helbig-guru_o.pdf Centralną kategorią takiego modelu humanistyki jest interpretacja, określana również jako „odsłonięcie ukrytego". Związane z New Age'owskim postulatem zerwania z wszelką tabuizacją odsłonięcie odgrywa w dyskursie Marii Janion - jako wspólny mianownik hermeneutyki (odsłonięcie ukrytego sensu), marksizmu (odsłonięcie prawdy drogą rewolucji) oraz psychoanalizy (odsłonięcie podświadomości), fundamentalną rolę. Dążąc do „odsłonięcia" badacz humanistyczny powinien, jak postulują Janion i New Age, nie tyle kierować się rygorystycznymi regułami logiki, ile poznaniem intuicyjnym, implikującym zatarcie granic między nauką, sztuką i życiem: Posługujemy się nim [pojęciem intuicji humanistycznej, B.H-M] [...] w życiu potocznym, nie wiem, dlaczego mielibyśmy zrezygnować zeń w nauce. W imię rygorystycznego przedziału między nauką a życiem? Wydaje się, że humanistyka [...] zmierza do przełamania takich podziałów - i ja zaliczam to do jej największych zasług” Maria Janion „mówi" dyskursem New Age: przełom, rozpad, wolność, przewartościowanie. Jej zdaniem to Wielka Rewolucja Francuska zapoczątkowała refleksję Europejczyków na temat rozdwojenia, rozdarcia, dezintegracji, skłócenia ze sobą nowożytnego człowieka, wygnańca z Arkadii. Przywróceniu jedności, czyli zbawieniu i integracji rozdartego człowieka służyć powinny, powołując się na Schillera i jego koncepcję zsekularyzowanego raju na ziemi, m.in. sztuka i humanistyka. Idea zbawienia ziemskiego koresponduje z nowożytnym wyobrażeniem o boskości człowieka, jego równości wobec Boga. Wrogiej tego typu wyobrażeniom religii chrześcijańskiej przeciwstawia Janion bardzo popularny w okresie romantyzmu i preferowany przez nią gnostycyzm, niezwykle istotny punkt odniesienia ruchu Nowej Ery… w „LITERATURA I ANTY PSYCHIATRIA" (Colloquia Gdańskie), manifestuje się obraz świata alternatywny wobec dwu dominujących w ówczesnej kulturze polskiej dyskursów - oficjalnego, socjalistyczno-totalitarnego z jednej strony, i nieoficjalnego, opozycyjnego, katolicko-patriarchalnego z drugiej, wykluczających z pola widzenia m.in. sferę ludzkiej cielesności…. galernicy
Tom Galernicy wrażliwości, poświęcony jest SZALEŃSTWU- teksty literackie z różnych epok, których dominantą konstrukcyjną są opozycje semantyczne romantycznej proweniencji typu: „indywiduum-społeczeństwo", „szaleństwonorma", „genialność-przeciętność", „serce-rozum", przy czym charakterystyczne jest podniesienie rangi szaleństwa oraz zastosowanie inwersji znaczeń „szalony" i „normalny". Wybrane teksty sugerują, iż szalona jest ograniczona, pruderyjna, spętana stereotypowymi wyobrażeniami większość społeczeństwa (np. lekarze w domach wariatów), za normalnych natomiast uważać można ODMIEŃCÓW, ludzi INNYCH, obcych, nonkonformistów o wielkiej wrażliwości, skazanych przez społeczeństwo na izolację i poddawanych otępiającemu leczeniu farmakologicznemu, tych, którzy „więcej czują, inaczej rozumieją i dlatego bardziej cierpią, a których często nazywamy schizofrenikami" . obraz dwu legendarnyCH ofiar zakłamanego społeczeństwa nie tolerującego nieprzystosowanych, wypadają cych z roli autsajderów. Jest to postać Kaspara Hausera, oraz francuskiej pisarki Emmy Santos, która w książce Źle wykastrowana przeciwstawia się instytucjonalizacji i przemocy w zakładach dla obłąkanych, oskarżając społeczeństwo o ucisk i urzeczowienie jednostki. ...dochodzą do głosu przedstawiciele antypsychiatrii, podkreślający związek między rozwojem choroby psychicznej a przemocą wywieraną na jednostkę przez rodzinę oraz wszelkie instytucje. ..m in. artykuł T. Szasza Choroba psychiczna. Mit współczesny?, postulujący traktowanie schizofrenii nie jako choroby, lecz jako walki o sens życia i znalezienie samego siebie. a w „Transgresjach" teza innego przedstawiciela antypsychiatrii, D. Coopera, ukazującą zawłaszczający indywiduum obszar instytucjonalny (szkołę, rodzinę) w bardzo negatywnym świetle. Obszar ten kojarzony jest tutaj, podobnie jak M. Ferguson , z „więzienną celą" oraz polem semantycznym śmierci: [...] żyjemy życiem, które od narodzin do śmierci jest zaszufladkowane. Wprost z łona matki dostajemy się do przegródki rodziny, z której przenosimy się do przegródki szkoły. W chwili kiedy opuszczamy szkołę, jesteśmy już tak uwarunkowani na przebywanie w przegródce, że zaczynamy budować wokół siebie własną przegródkę, więzienie, pudełko - aż w końcu, z ulgą, spoczywamy w trumnie czy w piecu// Powstanie schizofrenii antypsychiatria wiąże z zakłóceniami w stosunkach interpersonalnych, np. między członkami rodziny. Zarówno D. Cooper, jak i R.D. Laing oraz C. Delacampagne mówią o „przypisywaniu obłędu" przez otoczenie i o przytłaczającej przemocy miłości rodzicielskiej. Rodzina oraz zinstytucjonalizowane społeczeństwo - to - „struktura represyjna", która - uwewnętrzniona przez indywiduum i manifestująca się np. wpojonym poczuciem winy w dziedzinie seksu - sprzeniewierza się dążeniu do szczęścia, tożsamości i pełni życia jednostki. Przedmiotem typowo New /4ge'owskiej krytyki seminarzystów jest także zimna, nieludzka ideologia medyczna z jej wizją człowieka zredukowanego do procesów fizjologicznych. Dla przywoływanego w tym kontekście R. Jaccarda choroba psychiczna to stan twórczy. Leczenie farmakologiczne, zwane „medykalizacją konfliktu duchowego", pozbawia człowieka jego autonomii, „wywłaszcza" go z choroby psychicznej, która być może przyniosłaby nowy sens życia Seks jako możliwość przeniesienia transgresji na drugą stronę bytu jest tematem tomu ODMIEŃCY . teksty m.in. Artauda, Baudelaire'a, Nietzschego, Wojaczka, Komornickiej - erotyka nierozerwalnie wiąże się z cierpieniem, nienawiścią, obłędem i śmiercią. .. przywoływany romantyczny mit Androgyne o pierwotnej jedności męskiego i żeńskiego pierwiastka w człowieku i brzemiennym w skutki rozszczepieniu płci przez Boga, ku wiecznej tęsknocie i męce rozdartego odtąd człowieka. .. Przywoływane w antologii cytaty Nietzschego podkreślają represyjny charakter chrześcijaństwa wobec zdegradowanej do roli GRZECHU seksualności/ / trzy sylwetki odmieńców: Adelę Hugo, Marię Komornicką oraz Jean Geneta. Szalona z nieodwzajemnionej miłości Adela Hugo, walcząca o prawo do bycia sobą, a nie tylko córką pisarza, Do problemu tego wróci Janion w Kobietach i duchu inności…
zamknięta w domu wariatów Maria Komornicka //świadectwo dramatycznej walki o egzystencję, tożsamość i autentyczność, świadectwo „poszukiwania samego siebie, własnej prawdy nawet za cenę obłędu" . W życiu tych obu Osób urodzonych jako kobiety , wyzwalających się z pęt społecznych i tworzących „mitologię prywatną", kobiet manifestuje się protest przeciwko przydzielonej kobiecie roli oraz zaciekła, męczeńska, tragiczna troska o „przekuwanie biografii w egzystencję", „świadomości fałszywej w egzystencję prawdziwą". Szczególnie podkreśla się związek eksperymentu Komornickiej, która poprzez spirytualistyczne przeżycie transformacji w istotę męską, poprzez rozpacz i spoglądanie w „otchłanie egzystencji i seksualności" doszła do głębokiego duchowego samopoznania i akceptacji ży cia, z koncepcją doświadczenia wewnętrznego Lainga. Los Komornickiej staje się też niejako ilustracją wypowiedzi Szasza, iż człowiek, który źle odgrywa swą rolę społeczną i na poważnie szuka sensu w życiu, przez większość ludzi uznany zostaje za wariata.Piotr Odmieniec Włast, Maryja Jakubina Komornicka (ur. 25 lipca 1876 w Grabowie nad Pilicą,– polski pisarz młodopolski, tłumacz i krytyk literacki. Przez pierwsze 30 lat życia funkcjonował jako kobieta – Maria , odrzuciwszy tę tożsamość w 1907: w 1907 w hotelu Bazar w Poznaniu - Włast spalił w piecu kobiece suknie i ogłosił się mężczyzną. Od tej pory nosił wyłącznie męskie stroje, palił fajkę, skrócił włosy, usunął uzębienie (by uzyskać nowy wyraz twarzy) i używał konsekwentnie nazwiska Piotr Odmieniec Włast. Prof. Bogdan Zakrzewski wspominał, że Piotr był przyjaznym i bardzo ciekawym rozmówcą, jego jedynym warunkiem było, aby zwracając się doń, zachowywać męską formę[.Uznany przez rodzinę za obłąkanego, w latach 1907–1914 przebywał w sanatoriach i szpitalach. W 1914 wrócił do rodzinnego Grabowa, pisał ostatnie dzieło, Xięga poezji idyllicznej- Zdaje mi się, że jutro do mnie należy 1899... - zupełnie zapomniany(a). . Zmarł(a) w zakładzie leczniczym w Izabelinie zm. 8 marca 1949 .......W powszechnej opinii nadal jednak uznaje się go za kobietę.
Tomasik w swojej książce zastanawiał się: „Otwarte pozostaje pytanie, czy Włastowi w jego metamorfozie bardziej chodziło o stanie się mężczyzną, czy po prostu człowiekiem” jako, że w owych czasach kobieta de facto była podczłowiekiem, na co zwracała uwagę także m.in. Zofia Nałkowska... + aneks 2020 Maria Janion Umarła w trakcie tytanicznej pracy w labiryncie z książsek w 93 rz