PSYCHIATRIA I SZTUKA -śp dr Andrzej Kowal kraków info - marzenie o wspólpracy

Sztuka „dzika”, „nieokrzesana”, „niezafałszowana” – takimi określeniami opatruje się twórczość artystów nieprofesjonalnych, w tym osób cierpiących z powodu chorób psychicznych lub niepełnosprawności intelektualnej. Dlaczego Art Brut? Art Brut (sztuka surowa) to określenie twórczości ludzi bez artystycznego wykształcenia, odrzuconych lub izolowanych (np. w szpitalach psychiatrycznych) tworzona często samotności, z głębokiej wewnętrznej potrzeby, do niedawna ceniona tylko przez nielicznych..... prof.Grażyna brorowik pieńiek : Dlaczego Art Brut? Art Brut (sztuka surowa) to określenie twórczości ludzi bez artystycznego wykształcenia, odrzuconych lub izolowanych (np. w szpitalach psychiatrycznych) tworzona często samotności, z głębokiej wewnętrznej potrzeby, do niedawna ceniona tylko przez nielicznych.http://www.arteosis.pl/grazyna-borowik-pieniek/.http://www.arteosis.pl/grazyna-borowik-pieniek/. http://www.arteosis.pl/grazyna-borowik-pieniek/ .... Dlaczego Arteterapia? Bo w Szpitalu Babińskiego praktykuje się ją z sukcesem od pół wieku. Prekursorką była dr Noemi Madejska, później kontynuował ja dr Andrzej Kowal, który doprowadził do powstania wielu pracowni terapeutycznych umożliwiających operowanie różnymi środkami wyrazu i różnymi technikami. Obecnie pracownie terapii zajęciowej znajdują się niemal na każdym oddziale, a specjalistyczne pracownie działają w Interdyscyplinarnym Centrum Terapii. Szpital zbiera także prace pacjentów a złożona z nich kolekcja liczy ponad 4000 prac.... http://psychiatriaisztuka.pl/ imienia Andrzeja Kowala http://psychiatriaisztuka.pl/ Stowarzyszenie Psychiatria i Sztuka zarejestrowane zostało 11. 09. 2003 roku jako organizacja pożytku publicznego w celu kontynuowania terapii przez sztukę, którą w Specjalistycznym Szpitalu im. dra J. Babińskiego w Krakowie zainicjowała w latach sześćdziesiątych XX wieku dr Noemi Madejska. Szpital ten, jako jeden z pierwszych w Polsce, wprowadził działania artystyczne do procesu rehabilitacji pacjentów. Po śmierci dr Madejskiej dynamiczny rozwój arteterapii dokonywał się w Szpitalu za sprawą lekarza psychiatry dr Andrzeja Kowala, entuzjasty i propagatora sztuki art brut, związanego ze Szpitalem czterdziestoletnią pracą zawodową (1963-2006) i funkcją wieloletniego dyrektora. Celem Stowarzyszenia Psychiatria i Sztuka im. Dr. Andrzeja Kowala jest rozwijanie i propagowanie inicjatyw, postaw i działań twórczych sprzyjających zdrowiu, niesienie pomocy osobom uzdolnionym artystycznie pozostającym w kręgu ryzyka psychopatologicznego, wspieranie osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, które podejmują takie działania. Stowarzyszenie prowadzi współpracę z placówkami kultury, nauki i oświaty. Jest organizatorem międzynarodowych konferencji szkoleniowo-naukowych, wystaw plastycznych sztuki art brut, wydawcą twórczości poetyckiej i literackiej osób niepełnosprawnych, publikacji dotyczących psychopatologii ekspresji. DR ANDRZEJ Dr Andrzej Kowal (1938 – 2015) W latach 1965 – W latach 1991 – 2003 Dyrektor Szpitala Babińskiego 12 marca 2015 r. zmarł dr Andrzej Kowal lekarz psychiatra, humanista, człowiek, który całe swoje zawodowe życie związał ze Szpitalem Babińskiego w Krakowie. Andrzej Kowal urodził się 21 kwietnia 1938 r. w Krakowie. Ukończył Śląską Akademię Medyczną w 1961 r., ale kontynuował studia na wydziale filozoficzno-historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1965 r. uzyskał tytuł magistra filozofii. W 1963 r. został powołany do wojskowej służby okresowej, którą odbył w jednostce lotniczej w Mierzęcicach Zawierciańskich jako lekarz jednostki. Zaraz po zwolnieniu do rezerwy złożył podanie o przyjęcie do Szpitala Babińskiego, który wówczas nosił nazwę Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych i 1 lipca 1965 r. rozpoczął pracę jako lekarz młodszy asystent. W Szpitalu przeszedł wszystkie szczeble rozwoju zawodowego, zrobił dwustopniową wówczas specjalizację w dziedzinie psychiatrii, pracował w różnych oddziałach jako starszy asystent. Z pierwszych lat jego pracy zachowała się opinia ówczesnego dyrektora szpitala Jana Gallusa: „Obywatel Andrzej Kowal jest dobrym, inteligentnym lekarzem. Zawodowo – bez zarzutu. Usposobienie łagodne. Doskonałe podejście do pacjentów.” Młody doktor zainteresował się szczególnie rehabilitacją chorych psychicznie i arteterapią. Rozwijaniu tych obszarów poświęcił swoje dalsze życie zawodowe. W 1973 r. został kierownikiem Działu Rehabilitacji a następnie ordynatorem Oddziału Dziennego, który sam zorganizował i który był pierwszą tego typu jednostką w Krakowie. Dał się poznać nie tylko jako dobry lekarz i wrażliwy człowiek, ale także jako sprawny organizator i menadżer. W 1991 r. wygrał konkurs i został powołany na stanowisko Dyrektora Szpitala. Funkcję tę pełnił 12 lat, aż do 2003 r. trudnym czasie Andrzej Kowal pozyskał środki na generalne remonty: oddziału ogólnopsychiatrycznego 2B, oddziału Profilaktyczno-Rehabilitacyjnego 4A zwanego “Szkołą Życia“, oddziału Rehabilitacji Psychiatrycznej 7B wyposażonego w szereg nowoczesnych pracowni terapeutycznych. Zmodernizowano zniszczoną infrastrukturę szpitalną: centralną kotłownię, kuchnię, oczyszczalnię ścieków, w całości sieć wody pitnej i częściowo kanalizację sanitarną. Wyremontowanowano Kaplicę i budynek Teatru, który z powrotem stał się miejscem otwartym dla pacjentów, a także tzw. „Willę Dyrektorów”, która została przeznaczona na Centrum Terapii przez Sztukę. Rozpoczął także remonty dwóch kolejnych oddziałów: ogólnopsychiatrycznego 7A i sądowego 2A, które zostały ukończone już przez jego następczynię dr Annę Przewłocką. W oddziałach powoli zmniejszała się liczba łóżek i poprawiały warunki leczenia. Decyzją dyrektora Kowala w każdym oddziale uruchomiono pracownię terapii zajęciowej, zatrudniono także więcej terapeutów i pracowników socjalnych aby opieka nad pacjentami była jak najbardziej kompleksowa. W 2002 r. otwarto pierwszy w Polsce Oddział Leczenia Zaburzeń Osobowości i Nerwic. Rozwinęła się także współpraca z zagranicą – ośrodkami we Francji, Niemczech, Danii, Holandii. Początkowo była to przede wszystkim pomoc materialna i finansowa na rzecz Szpitala Babińskiego, w miarę rozwoju kontaktów poszerzyła się o kolejne obszary związane z opieką psychiatryczną. Dzięki temu personel Szpitala mógł rozwijać swoje kompetencje zawodowe, poznawać modele opieki psychiatrycznej w innych krajach i przenosić niektóre rozwiązania do własnej pracy. W roku 2001 dyrektor Kowal otrzymał nagrodę Ministra Zdrowia za szczególne osiągnięcia w dziedzinie ochrony zdrowia – za stworzenie nowoczesnego programu profilaktyki i rehabilitacji psychiatrycznej, leczniczej i zawodowej. Szczególnym zainteresowaniem Andrzeja Kowala była arteterapia i sztuka art brut. Jako lekarz psychiatra przywiązywał do niej szczególną wagę jako formy leczenia, która przynosi ulgę pacjentom a zarazem wpływa pozytywnie na ich osobisty rozwój. Fascynowała go twórczość osób chorujących psychicznie, szczególnie malarstwo. Organizował liczne plenery i wystawy prac pacjentów Szpitala. Założył i był pierwszym prezydentem STOWARZYSZENIA „PSYCHIATRIA I SZTUKA”, którego celem było propagowanie i wspieranie twórczości osób chorujących psychicznie. O terapii kreatywnej pisał, że „jest wyzwaniem dla współczesnej medycyny przesyconej techniką i wiedzą przyrodniczą o reakcjach ludzkiego ciała. Nie kwestionując osiągnięć współczesnej medycyny terapia kreatywna przypomina, że człowiek jest indywidualnością nie dającą się podporządkować schematowi „bodziec – reakcja”. Jako pracownik i dyrektor Szpitala Babińskiego był z tym miejscem silnie związany. Zajmował się jego rozwojem i pamiętał o jego historii. Dzięki jego inicjatywie powstał pomnik upamiętniający zagładę chorych i likwidację Szpitala w czasie II wojny światowej. Pomnik zaprojektowany przez prof. Józefa Sękowskiego ma formę piety i dwóch tablic z nazwiskami 566 pacjentów, którzy zostali wywiezieni do obozu zagłady KL Auschwitz i tam natychmiast straceni, mieli bowiem pozostać bezimienni. Dzięki inicjatywie i współpracy dyrektora Kowala z Instytutem Pamięci Narodowej nazwiska chorych zostały odnalezione i upamiętnione. Od 2000 roku AndrzejKowal jako dyrektor Szpitala zmagał się z różnymi próbami zmierzającymi do likwidacji Szpitala z powodów ekonomicznych. Wówczas bronił integralności Szpitala i w końcu zapłacił za to stanowiskiem. Pozostał jednakzwiązany z tym miejscem nawet wtedy, gdy już w nim nie pracował. Zawsze uważał, że Szpital jest dobrem społecznym a jego celem musi być zapewnienie właściwej opieki chorym. Tak o tym mówił w 2012 r, w swoim wystąpieniu na 70 rocznicę likwidacji Szpitala.: „Z doświadczeń historii wynika jednak, że aby strzec interesów osób z zaburzeniami psychicznymi trzeba iść pod prąd. Z drugiej strony wiadomo, że stanowisko na urzędzie ma charakter przemijający, a trwały charakter mają wartości służenia pomocą chorym (…) A więc – ten Szpital – nie powinien być zlikwidowany, ani żaden jego obiekt nie powinien służyć innym celom, jak tylko chorym i potrzebującym pomocy z zakresu zdrowia psychicznego.” m.in. Fundacji Pomocy Chorym Psychicznie im. Tomasza Deca działającej przy Szpitalu Babińskiego, Stowarzyszenia Psychiatria i Sztuka, Małopolskiego Związku Pracodawców Zakładów Opieki Zdrowotnej. Przez ostatnie lata życia, pomimo ciężkiej choroby, pozostawał aktywny, działał w Stowarzyszeniu, leczył pacjentów, często też odwiedzał Szpital Babińskiego. Odszedł wybitny dyrektor i mądry, niezwykły człowiek. Chorzy stracili dobrego, oddanego lekarza, instytucje, w których pracował – świetnego organizatora i menadżera, organizacje, w których działał – pasjonata i społecznika, Szpital Babińskiego – obrońcę i przyjaciela. W mojej pamięci pozostanie jako mój pierwszy dyrektor, lekarz wrażliwy na potrzeby pacjenta, człowiek z pasją, którą potrafił zarażać współpracowników. Ewa Jędrys Księżyc ma dwie strony -jasną i ciemną. Każda jest potrzebna do bycia pełnią. Odrodzenie Nowego Księżyca - dark side of the moon- słuchamy, malujemy, rysujemy, piszemy i spoglądamy na jasną stronę